نوشتهٔ پیشتاز | 2024-11-14

رژیم‌‌های ایران و روسیه در مواجهه با تحریم‌های بین‌المللی که رشد اقتصادهایشان را محدود کرده است، تلاش می‌کنند از طریق اتصال سامانه‌های بانکی دو کشور به یکدیگر، با این وضعیت مقابله کنند.

کانال تلویزیونی حکومتی «شبکهٔ خبر جمهوری اسلامی ایران» روز ۲۱ آبان گزارش داد که اکنون کارت‌های بانکی ایرانی در روسیه قابل استفاده هستند.

شبکهٔ بانکی سوئیفت - که پرکاربردترین شبکهٔ انتقال پول در جهان است - در آبان ۱۳۹۷ دسترسی شماری از بانک‌های ایرانی به خدمات خود را تعلیق کرد. این اقدام دادوستد بانک‌های ایرانی را با هر مشتری بالقوه‌ای که آماده بود خطر تحریم‌ها و حفظ روابط با تهران را به جان بخرد، به‌مراتب دشوارتر کرد.

اما روسیه که اکنون خود به‌دلیل حمله به اوکراین در سال ۱۴۰۰ تحت تحریم قرار گرفته است، تلاش می‌کند به کشور منزوی هم‌پیمان خود نزدیک‌تر شود.

از آنجا که بانک‌های اصلی روسیه نیز از سال ۱۴۰۱ از دسترسی به خدمات شبکهٔ بانکی «سوئیفت» محروم شده‌اند، کرملین در پی ایجاد یک سکوی پرداخت بین‌المللی به‌عنوان جایگزینی برای این خدمات بوده است.

بر اساس گزارش شبکهٔ خبر جمهوری اسلامی ایران، این تحول در زمینهٔ کارت‌های بانکی از طریق اتصال شبکهٔ بین‌بانکی ایران به‌نام «شتاب» به شبکهٔ همتای روسی آن، «میر»، ممکن شده است. این گزارش نشان می‌دهد که چگونه با استفاده از یک کارت بانکی ایرانی از دستگاه خودپرداز در روسیه روبل دریافت می‌شود.

این گزارش افزود که ایرانیان اکنون می‌توانند در روسیه روبل برداشت کنند و در آینده نیز قادر خواهند بود کارت‌های خود را برای پرداخت خریدهای حضوری به‌کار ببرند.

این گزارش با اشاره به این که در آینده روس‌ها نیز می‌توانند از کارت‌های بانکی خود در ایران استفاده کنند، مدعی شد که «این طرح در کشورهای دیگری که تعاملات مالی و اجتماعی گسترده‌ای با ایران دارند نیز اجرا خواهد شد.»

در این گزارش تاریخ مشخصی دربارهٔ زمان عملی شدن این موضوع ارائه نشده است.

کاظم جلالی، سفیر ایران در روسیه، در گفت‌وگو با شبکهٔ «اخبار کسب و کار اروپا» (بی‌ان‌ای اینتلی‌نیوز) گفت: «در مورد سایر اقدامات، باید بر جذب گردشگران روس تمرکز کنیم.»

انزوای جهانی

تحلیلگران می‌گویند که گسترش روابط فرهنگی، نظامی، و اقتصادی میان روسیه و ایران نمایانگر انزوای آنها در جامعهٔ جهانی است.

بانک‌های مرکزی ایران و روسیه در دی ۱۴۰۱ به‌منظور ایجاد سامانه‌های ارتباطات و مبادلات بین بانکی برای تقویت تجارت و تسهیل تراکنش‌های بانکی متقابل، به یک توافق رسیدند.

«بانک شهر» ایران و بانک «وی‌تی‌بی» روسیه از پیشگامان این طرح بودند که در نتیجهٔ آن ۷۰۰ بانک روسی می‌توانستند ضمن تعامل با بانک‌های ایرانی، سازوکار سوئیفت را دور بزنند. در مراحل بعدی بانک‌های دیگری نیز به این طرح ملحق شدند.

محسن کریمی، معاون ارزی وقت بانک مرکزی ایران، در این‌باره گفت که این دو سامانهٔ بین‌بانکی غیرقابل تحریم هستند و «زیرساخت‌های آن‌ها تحت کنترل دولت‌های غربی قرار ندارد.»

به گزارش خبرگزاری فرانسه، تهران و مسکو در ماه خرداد توافق‌نامه‌ای را برای تقویت همکاری‌های خود در بخش بانکی امضا کردند.

و به گزارش شبکه «اخبار کسب و کار اروپا» (بی‌ان‌ای اینتلی‌نیوز)، محمدرضا فرزین، رئیس بانک مرکزی ایران، در تیرماه اعلام کرد که دو کشور شبکه‌های خودپرداز خود را به یکدیگر متصل خواهند کرد.