نوشتهٔ مزدک رازی | 2023-09-20

رژیم ایران اخیراً تهدیدهای خود را علیه گروه‌های کرد ایرانی مخالف در عراق افزایش داده و در مورد خلع سلاح، به آنها اولتیماتوم داده است.

در این اولتیماتوم، ضمن تهدید به عدم امکان تمدید مهلت خلع سلاح، به این گروه‌ها هشدار داده شده است که اگر تا روز سه‌شنبه (۲۸ شهریور) خلع سلاح نشوند، با عواقب ناگواری مواجه خواهند شد.

رژیم ایران مدت‌هاست که این گروه‌ها را «تروریست» و «جدایی‌طلب» می‌خواند و بارها در خاک عراق به آنها حمله کرده و ده‌ها غیرنظامی را کشته است.

سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران پایگاه‌های این گروه‌ها را با توپ و راکت هدف قرار داده است، که آخرین حملهٔ مهم این‌چنینی در آبان سال گذشته صورت گرفت.

از زمان آغاز جنبش اعتراضی «زن، زندگی، آزادی» در شهریور سال گذشته، رژیم ایران گروه‌های کرد مخالف را به تحریک ناآرامی‌ها در ایران و تهدید امنیت کشور متهم کرده است.

پس از صدور اولتیماتوم تهران در روز ۲۰ شهریور، فؤاد حسین، وزیر امور خارجهٔ عراق، به ایران سفر کرد تا در مورد شرایط و امنیت گروه‌های کرد گفتگو کند.

ایران و عراق در اسفند سال گذشته توافقی برای امنیت مرزهای خود امضا کردند، که به‌تعبیر مقام‌های عراق، راهی برای تأمین امنیت مرز این کشور با اقلیم کردستان عراق است.

فؤاد حسین در روز ۲۲ شهریور در یک کنفرانس مطبوعاتی مشترک با همتای ایرانی خود حسین امیرعبداللهیان در تهران گفت بر اساس این توافقنامهٔ امنیتی، گروه‌های کرد ایرانی مخالف رژیم در عراق به‌دور از مرزهای ایران منتقل خواهند شد.

او گفت بر اساس قانون اساسی عراق، امنیت کشورهای همسایه برای بغداد مهم است.

وی افزود: «بر اساس قانون اساسی ما، مناطق هم‌مرز با ایران غیرنظامی خواهد شد و اردوگاه‌هایی [برای گروه‌های کرد ایرانی مخالف رژیم در عراق] تحت نظارت سازمان ملل متحد ایجاد خواهد شد».

او در ادامه گفت: «از آنجا که روابط دو کشور ما بسیار عمیق است، انتظار داریم در صورت بروز مشکل، با گفتگو و دیپلماسی حل شود».

«ما از روش‌هایی مانند بمباران و تهاجم نظامی، که استقلال عراق را تضعیف می‌کند، استفاده نخواهیم کرد.»

اختلاف با کردها

فرزانه مروتی، کارشناس ایرانی مسائل سیاسی که مقیم ترکیه است، به پیشتاز گفت جمهوری اسلامی از ابتدا با گروه‌های کرد -- چه در داخل و چه در خارج ایران -- اختلاف داشته است.

او گفت: «دولت ایران با سوءاستفاده از ضعف دولت مرکزی عراق می‌خواهد به احزاب کرد ایرانی مستقر در عراق ضربه بزند، و به همین دلیل است که به تهدید و اولتیماتوم متوسل می‌شود».

خبرگزاری تسنیم وابسته به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی یک روز پیش از سفر وزیر امور خارجهٔ عراق به تهران تصاویری از انتقال تجهیزات نظامی سپاه پاسداران به مرزهای شمال‌غربی ایران منتشر کرد.

در روزهای منتهی به اولین سالگرد جنبش اعتراضی نیز ساکنان شهرهای کردنشین ایران با تدابیر شدید امنیتی و حضور سنگین نیروهای انتظامی مواجه شدند.

با کشته‌شدن مهسا امینی، زن جوان کرد ۲۲ ساله، در روز ۲۵ شهریور ۱۴۰۱ در بازداشت «پلیس امنیت اخلاقی»، اعتراضات پیوسته در ایران آغاز شد.

رامین درویش، تحلیلگر ایرانی مسائل سیاسی که مقیم ایالات متحده است، خاطرنشان کرد پس از مرگ مهسا امینی، اعتراضات ضدرژیم در اکثر شهرهای کردنشین برگزار شد و این موضوع باعث نگرانی شدید رژیم و ترس آن از کردها شده است.

او به پیشتاز گفت: «دو روز پس از کشته‌شدن مهسا امینی، تعدادی از احزاب کرد مخالف خواستار اعتصاب شدند، که پس از آن مغازه‌داران و کسبهٔ بسیاری از شهرهای استان کردستان ایران دست از کار کشیدند و اعتصاب کردند».

حملات مکرر سپاه پاسداران انقلاب اسلامی

چند تن از رهبران احزاب کرد ایرانی مخالف در عراق بارها اتهامات جمهوری اسلامی مبنی بر اخلال در امنیت را رد کرده و تأکید کرده‌اند که فقط به فعالیت‌های سیاسی می‌پردازند.

با این حال، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی سال‌هاست به پایگاه‌های آنها حمله می‌کند.

در شهریور ۱۳۹۷، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به مقر حزب دمکرات کردستان در شهر کوی‌سنجق عراق حمله کرد و ۱۶ تن از رهبران این حزب را کشت و حدود ۴۰ نفر را مجروح کرد.

بعضی از تحلیلگران می‌گویند رژیم ایران در مورد تهدید به حمله به پایگاه‌های کرد سلحشورانه برخورد کرده است چون با محمد شیاع السودانی، نخست‌وزیر عراق، روابط نزدیکی دارد.

سودانی سال گذشته با حمایت یک ائتلاف هم‌سو با ایران به قدرت رسید.

مروتی به پیشتاز گفت: «مادامی که فردی با روابط نزدیک با تهران در رأس دولت عراق باشد، جمهوری اسلامی می‌خواهد از بی‌ثباتی سیاسی عراق برای تحقق خواسته‌هایش استفاده کند».

او گفت: «باید این نکته را در نظر بگیریم که در شرایط کنونی، دولت اقلیم کردستان عراق کاملاً به بغداد وابسته است و در بحبوحهٔ توقف صادرات نفت [به اقلیم کردستان]، در موقعیت ضعیفی قرار دارد».

خانم مروتی گفت به همین دلیل است که نچیروان بارزانی، رئیس اقلیم کردستان عراق، پیش از سفر فؤاد حسین به تهران با سفیر ایران در بغداد دیدار کرده است.

وی افزود بافل طالبانی، رهبر حزب اتحادیهٔ میهنی کردستان، نیز به تهران سفر کرده است.

به‌گفتهٔ درویش، تحلیلگر سیاسی، انتقال گروه‌های کرد ایرانی مخالف رژیم در عراق «ممکن است مدتی به‌نفع دولت ایران باشد».

وی افزود: «اما مخالفت قاطع اکثریت مردم ایران، از جمله کردها، با این حکومت است که جمهوری اسلامی را به وحشت می‌اندازد و در نهایت به آن پایان می‌دهد».