نوشتهٔ پیشتاز و خبرگزاری فرانسه | 2023-09-18

پاریس - میترا حجازی‌پور، یکی از بزرگ‌ترین شطرنج‌بازانی که ایران تاکنون به‌خود دیده، پس از برداشتن روسری‌اش در یکی از مسابقات به‌نشانهٔ مخالفت با قوانین سخت‌گیرانهٔ جمهوری اسلامی برای زنان، می‌داند که شجاعت چیست.

او که پس از اخراج از تیم ایران در آن زمان اکنون در فرانسه و در تبعید زندگی می‌کند، می‌گوید از شجاعت ایرانیانی که یک سال پیش در پی کشته‌شدن مهسا امینی به خیابان‌ها ریختند، شگفت‌زده است.

امینی یک سال پیش، بعد از دستگیر شدن در تهران به اتهام نقض قوانین سختگیرانهٔ پوشش اجباری جمهوری اسلامی، در بازداشت «پلیس امنیت اخلاقی» ایران کشته شد.

کشته شدن او سبب به‌راه افتادن گسترده‌ترین اعتراضات در سراسر کشور از زمان انقلاب اسلامی ۱۳۵۷ شد و جنبش «زن، زندگی، آزادی» به‌سرعت طرفدارانی در سراسر جهان پیدا کرد.

حجازی پور، ۳۰ ساله، که در اسفند گذشته شهروندی فرانسه را دریافت کرد، از زمان ورود به فرانسه در عرصهٔ شطرنج موفقیت چشمگیری داشته است.

او امسال قهرمان شطرنج فرانسه شد و به تیم خود کمک کرد تا در مسابقات قهرمانی جهان در بخش تیمی نیز به مقام سوم دست یابد.

اما او به خبرگزاری فرانسه گفت که در نخستین سالگرد کشته‌شدن امینی نمی‌تواند ذهن خود را از فکر کردن به وضعیت کشورش منحرف کند؛ چرا که میان امید به کامیابی معترضان و ترس از سرکوب آنها گرفتار شده است.

او گفت: «مردم دلایل زیادی دارند که به این رژیم فشار بیاورند و اعتراض کنند، حتی اگر به قیمت جانشان تمام شود یا زندانی شوند.»

«من شهامت را می‌بینم. من می‌بینم که در واقع آنها دارند خفه می‌شوند. [وضعیت] در آستانهٔ انفجار است. مردم چندان به پیامدهای آن فکر نمی‌کنند.»

«حس آزادی»

حجازی‌پور می‌گوید نخستین بار که بدون روسری در انظار عمومی ظاهر شد در عکسی بود که در آلمان گرفته و در بهمن ۱۳۹۶ در حساب اینستاگرامش منتشر کرده بود.

او با الهام‌ گرفتن از زنان ایرانی که حجاب اجباری خود را برمی‌داشتند، گفت خواسته‌اش «داشتن این احساس آزادی است تا بتوانم وزش باد در موهایم را احساس کنم.»

با این حال، او گفت که در پی دریافت پیام‌های تهدیدآمیز از سوی رژیم ایران ناچار شد این پست را حذف کند.

او سپس در جریان مسابقات جهانی شطرنج «بلیتز» در مسکو در آذر ۱۳۹۸ روسری خود را از سر برداشت.

حجازی‌پور دو سال پس از درسا درخشانی، که اکنون برای تیم ایالات متحده به میدان می‌رود، دومین بازیکن ایرانی بود که به همین دلیل از تیم ایران اخراج شد.

حجازی‌پور که حتی قبل از نوجوانی هم به‌عنوان یک اعجوبهٔ شطرنج شناخته می‌شد، گفت «شطرنج» که «از شش سالگی با پدرم شروع کردم -- این آزادی را به من داد.»

او گفت: «من فرد خوش‌شانسی بودم؛ چرا که به سفرهای زیادی رفتم و با مردمی از فرهنگ‌ها و مذاهب گوناگون گفت‌وگو کردم.»

«گسترش شهامت»

حجازی پور، که از فرانسه صحبت می‌کرد، گفت که می‌خواهد از طریق مشارکت در رویدادها و صحبت پیرامون «وضعیت ایران، به زنان ایرانی نشان‌دهد که آنها تنها نیستند.»

او گفت، این «حداقل کاری است که می‌توانم انجام بدهم.»

«من فکر می‌کنم که این رژیم تسلیم نمی‌شود و هرگز تسلیم نخواهد شد؛ چرا که حجاب اجباری پایه و اساس حکومت جمهوری اسلامی ایران است.»

«اما تعداد زنانی که سعی می‌کنند حجاب داشته باشند کم و کمتر می‌شود. وقتی به تصاویر و ویدیوهای ایران نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که زنان کمتری باحجاب هستند. من فکر می‌کنم این نشان می‌دهد که شهامت گسترش یافته است. اما به این معنی نیست که رژیم در حال تسلیم شدن است.»

او دربارهٔ نتیجهٔ جنبش اعتراضی جاری گفت: «البته از آنچه سال گذشته دیدم و از آنچه در مورد این رژیم می‌دانم، هراس دارم؛ اما در عین حال امیدوار هستم.»

این رژیم در واکنش به اعتراضات و اعمال نافرمانی مدنی، به آزار و اذیت، کشتار، زندانی کردن -- و در برخی موارد حتی کور کردن -- زنان ادامه داده است. این در حالی است که زنان برای حقوق‌شان به‌پا خاسته‌اند.

شماری از زنان سلبریتی مقیم ایران به این اعتراضات پیوسته‌اند و تصاویر بدون حجاب اجباری خود را در شبکه‌های اجتماعی منتشر کرده‌اند؛ اقدامی که در حوزهٔ شبکه‌های اجتماعی ایران ممنوع است.

ناظران در آستانهٔ سالگرد مرگ مهسا امینی به پیشتاز گفتند، شمار زیاد زنانی که حاضر نیستند به پوشاندن موهای خود ادامه دهند، رژیم را در تنگنا قرار داده است.

حجازی پور گفت: «آنها نمی‌توانند همه را بکشند، آنها نمی‌توانند همه را زندانی کنند.»