نوشتهٔ فیصل ابوبکر | 2024-12-16

تحلیلگران می‌گویند حتی در شرایطی که ایران گرفتار تورم افسارگسیخته، بیکاری‌های گسترده و افزایش فقر ناشی از بحران اقتصادی است، رژیم همچنان منابع قابل توجهی را روانهٔ گروه‌های نیابتی خود در منطقه می‌کند.

به‌گفتهٔ مرکز آمار ایران، با اینکه دولت در تیرماه تلاش کرد سقف افزایش اجاره‌بها را ۲۵ درصد نگه دارد، طی یک سال گذشته نرخ اجاره‌بها در مناطق شهری ۴۲ درصد افزایش یافت و به‌میزان ۸/۶ واحد درصد از نرخ تورم پیشی گرفت.

حتی در همین شرایط حاد که با افت ارزش پول ملی و سوءمدیریت تشدید هم شده است، تهران خبر از افزایش بودجهٔ نظامی به‌میزان «۲۰۰ درصد» داد، که شامل بودجهٔ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نیز می‌شود.

فارس النجار، تحلیلگر مسائل اقتصادی، به پیشتاز گفت: «با وجود بدتر شدن شرایط زندگی، ایران به تأمین بودجهٔ گروه‌های نیابتی تروریستی مانند حوثی‌ها ادامه می‌دهد.»

وی افزود: «دلیل این امر اولویت‌های رژیم ایران است، که در آن گسترش منطقه‌ای بر رفاه مردم ارجحیت دارد.»

عبدالسلام محمد، رئیس مرکز مطالعات راهبردی ابعاد، به پیشتاز گفت: «ایران فاقد هر گونه بینش اقتصادی برای شکوفایی شهروندان خود است»؛ وی همچنین گفت این کشور گسترش منطقه‌ای و انتشار ایدئولوژی خود را در اولویت گذاشته است.

رژیم ایران همواره با تمام قوا اصل ولایت فقیه یا همان تبعیت از علی خامنه‌ای، رهبر ایران، را ترویج کرده است.

بازتاب رویکرد ایران در نیروهای نیابتی

تأثیر راهبرد ایران به آن‌سوی مرزهای کشور نیز راه یافته است، خصوصاً در یمن که حوثی‌ها الگویی مشابه را در استفادهٔ نادرست از منابع دنبال می‌کنند.

نجار گفت حوثی‌ها با دریافت تعرفه‌های غیرقانونی بر مالکان کشتی‌های عبوری از دریای سرخ، سالانه حدود ۲ میلیارد دلار درآمد کسب می‌کنند؛ این رقم حتی از درآمد دولت مشروع یمن که در جامعهٔ بین‌المللی به رسمیت شناخته می‌شود نیز بیشتر است.

اما این وجوه هیچ تأثیری در بهبود شرایط زندگی در مناطق تحت کنترل حوثی‌ها ندارد، چرا که حقوق‌های بخش دولتی در این مناطق از سال ۱۳۹۵ تاکنون پرداخت نشده است.

نجار گفت: «حوثی‌ها از بیشتر این درآمدها برای خرید سلاح و خدمت به پروژهٔ نظامی و اقتصاد سیاه خود استفاده می‌کنند.»

طبق گزارش آکسفام در مهرماه ۱۴۰۲، این اوضاع یمن را بیشتر به «یک کشور گرسنه» تبدیل کرده است، آنچنانکه بیش از ۸۰ درصد جمعیت آن زیر خط فقر زندگی می‌کنند.

فارس البیل، تحلیلگر مسائل سیاسی، به پیشتاز گفت مشابهات زیادی بین حکمرانی حوثی‌ها و ایران می‌بیند.

او به پیشتاز گفت: «حوثی‌ها پا جای پای ایران می‌گذارند. [رویکرد آنها] ریشه در تحقیر، سرکوب، ارعاب و گرسنگی دادن به مردم دارد.»

آثار راهبرد تهران در زمینهٔ گروه‌های نیابتی به عراق، سوریه و لبنان نیز کشانده شده است.

البیل گفت: «اینها کشورهایی بودند که قبلاً نقش چراغ راهنما را داشتند تا اینکه از نظر اقتصادی، چه در زمینهٔ خدماتی و چه از نظر اداری، نابود شدند.»

نجار گفت: «مردم ایران گرفتار فقر و قحطی و شرایط اقتصادی دشواری هستند.»

«با این حال، رژیم ایران به‌جای اینکه از منابع برای کاهش تورم استفاده کند، به تخصیص آن برای حمایت از حوثی‌ها ادامه می‌دهد، چون بر راهبرد صادرات بحران‌های خود متکی است.»