سیاست
پدیدار شدن شکاف‌های میان سپاه پاسداران و گروه‌های شبه‌نظامی عراقی پس از سقوط رژیم سوریه
در پی سقوط رژیم سوریه، گروه‌های شبه‌نظامی عراقی همسو با ایران در حال تجدید نظر در روابط خود با رژیم ایران هستند.
نوشتهٔ أنس البار |
تحولات اخیر در سوریه نشان از افول اعتماد بین رژیم ایران و گروه‌های نیابتی آن دارد، آنچنانکه گروه‌های شبه‌نظامی همسو با سپاه پاسداران انقلاب اسلامی یا تحت کنترل آن در اتحاد خود با تهران تجدید نظر می‌کنند.
در پی ترور اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس، در تهران، تردیدها دربارهٔ توانایی ایران برای محافظت از نایبان اصلی آن در میان گروه‌های «محور مقاومت» آشکار شد.
پس از مرگ حسن نصرالله، رهبر حزب‌الله، جانشین او هاشم صفی‌الدین و برجسته‌ترین رهبران این حزب، این تردیدها بیش از پیش قوت گرفت.
با پناهندگی اخیر بشار اسد، دیکتاتور سوریه و متحد حزب‌الله، به مسکو، رهبران گروه‌های همسو با ایران بیشتر از همیشه پریشان‌خاطرند.
طابق الشمری، تحلیلگر مسائل سیاسی، به پیشتاز گفت: «سرکردگان گروه‌های عراقی امروز احساس امنیت نمی‌کنند.»
او گفت بسیاری از آنها متقاعد شده‌اند که ادعاهای رژیم ایران دربارهٔ تعهدش در کمک به متحدان و محافظت از آنها «صرفاً دروغ» است و توانمندی‌های اطلاعاتی و نظامی که همواره لاف آنها را می‌زند حقیقتاً ضعیف است.
بعضی از آنها نیز نگرانند که اصطلاحاً «بمب فداکاری» برای رژیم ایران و تضمین ماندن آن در مسند قدرت شده باشند.
بازنگری داخلی
سرکردگان گروه‌های شبه‌نظامی در عراق، که پیشتر دوشادوش اسد می‌جنگیدند، سعی کرده‌اند در واکنش به پیروزی مخالفان در سوریه آرامش خود را حفظ کنند.
گفته می‌شود رهبران عصائب اهل‌الحق، حرکت‌النجبا، کتائب حزب‌الله و سازمان بدر طی دیدارهای اخیر در خصوص لزوم بردباری در موضع‌گیری و تصمیم‌گیری توافق کرده‌اند.
شمری گفت این توافق نشان از نوعی بازنگری دارد که شاید منجر به تغییر بنیادین در روابط با ایران نشود، اما قطعاً هدف آن پیشگیری از «بدترین حالت ممکن» است.
وی افزود سرکردگان بیشتر گروه‌های شبه‌نظامی تصمیم گرفتند در جریان نابودی رژیم سوریه «مداخله نظامی نکنند» چرا که حس می‌کردند به‌سمت کورهٔ زباله‌سوزی می‌روند.
او گفت: «هستند آنهایی که به‌تدریج دربارهٔ دورویی و فریبکاری ایران، عدم باور آن به وجود متحدان یا هم‌پیمانان همیشگی، و حیاتی نبودن اتحاد با این کشور به اندازه‌ای که ادعا می‌کند، متقاعد می‌شوند.»
وی خاطرنشان کرد این اتحاد «شکننده و فاقد اعتماد» شده است.
شمری گفت با وجود فضای آشفتهٔ کنونی، فکر نمی‌کند همهٔ گروه‌های شبه‌نظامی عراقی چندان از ارادهٔ ایران فاصله بگیرند.
او گفت: «رابطهٔ بعضی از آنها با رژیم تهران بر اساس ایدئولوژی دینی و بر اساس تبعیت، رابطهٔ مرید و مراد باقی می‌ماند.»
وی افزود بنابراین، آرامش ظاهری گروه‌های شبه‌نظامی را می‌شود نوعی کسب آمادگی برای ورود به مرحلهٔ تازه‌ای از مداخلات منطقه‌ای و نقش‌هایی که رژیم ایران، با هدف ممانعت در تلاش‌ها برای ایجاد صلح و ثبات در منطقه، برای آنها تعیین می‌کند تفسیر کرد.