نوشتهٔ فیصل ابوبکر | 2024-01-28

عدن -- کارشناسان نظامی در یمن می‌گویند حوثی‌های مورد حمایت ایران بدون هیچ ملاحظه‌ای دریای سرخ را به مین‌های دریایی آلوده کرده و مین‌های خود را در نزدیکی این آبراه بین‌المللی و تنگهٔ باب‌المندب کار گذاشته‌اند.

به‌گفتهٔ کارشناسان، این مین‌ها دریانوردی جهانی و جان ماهیگیران محلی را به خطر انداخته و طی سال‌های اخیر منجر به انفجارهای متعددی شده‌اند که کشتی‌های تجاری و نفتکش‌های دریایی در آن گرفتار شده‌اند.

در آبان‌ماه، حوثی‌ها سلسله حملات فعلی خود را علیه کشتی‌های تجاری دریای سرخ آغاز کردند.

اما پیش‌تر نیز طی سال‌های گذشته همین گروه مورد حمایت ایران به چند کشتی با پرچم دست‌کم پنج کشور حمله کرده بودند: عربستان سعودی، امارات متحدهٔ عربی، ترکیه، یونان و جزایر مارشال.

گروه حوثی‌ها -- که روز ۲۷ دی‌ماه دوباره به‌دلیل حملات مکرر علیه کشتی‌رانی بین‌المللی از سوی ایالات متحده در فهرست گروه‌های تروریستی قرار گرفت -- به بنادری در یمن و عربستان سعودی نیز حمله کرده است.

سابقهٔ طولانی استفاده از مین‌های دریایی

عبدالسلام محمد، مدیر مرکز مطالعات راهبردی ابعاد در یمن، به رسانهٔ الفاصل وابسته به پیشتاز گفت: «حوثی‌های مورد حمایت ایران در اواسط سال ۱۳۹۴ و پس از سلطه بر [استان] حدیده به‌کارگیری مین‌های دریایی را آغاز کردند.»

او گفت در اسفند ۱۳۹۵، نیروهای دریایی یمن یک مین دریایی کشف کردند که حوثی‌ها در نزدیکی ساحل میدی در شمالی‌ترین بخش یمن و نزدیک به عربستان سعودی کار گذاشته بودند.

آقای محمد گفت هیئت کارشناسی سازمان ملل متحد در امور یمن در گزارش سال ۱۳۹۶ خود گفته است که کارشناسان این هیئت سه مین دریایی کشف‌شده در بندر مخا را تحلیل کرده و به این نتیجه رسیده‌اند که این مین‌ها از نظر شکل و اندازه با مین‌های دریایی ایرانی مطابقت داشته‌اند.

او به الفاصل گفت خود حوثی‌ها در یک فیلم مستند مربوط به سال ۱۳۹۷ به تولید نوعی از مین دریایی به‌نام «مرصاد» اعتراف کرده‌اند.

وی افزود حوثی‌ها در اسفند ۱۳۹۹ از ۱۱ مدل مختلف مین دریایی به‌ نام‌های کرار-۱، کرار-۲، کرار-۳، عاصف-۲، عاصف-۳، عاصف-۴، شوذ، ثاقب، عویس، مجاهد و النازیات رونمایی کرده‌اند.

محمد گفت حوثی‌ها از هر نوع این مین‌های دریایی تعداد زیادی در اختیار داشته‌اند.

وی افزود این گروه روز اول مهر ۱۴۰۲ از شش مدل مین رونمایی کرده است.

«موجودی فراوان مین‌های دریایی»

فارس الحمیری، مدیر اجرایی دیده‌بان مین‌های زمینی یمن گفت حوثی‌ها تعداد زیادی مین دریایی در انبارهای خود دارند.

او به الفاصل گفت: «مین‌های دریایی‌ که حوثی‌ها در آب‌های یمن و ساحل غربی کشور کار گذاشته‌اند جزء جدی‌ترین تهدیدها برای امنیت دریایی یمن محسوب می‌شوند.»

«این مین‌ها منشأ تهدید برای مسیرهای تجارت جهانی و خطری نهفته برای جان ماهیگیران در امتداد ساحل غربی یمن هم محسوب می‌شوند.»

وی افزود: «بیشتر مین‌های دریایی‌ که حوثی‌ها کار گذاشته‌اند در محل و با استفاده از تخصص ایران تولید می‌شود.»

حمیری گفت: «این مین‌ها هم در آب‌های یمن و هم در آب‌های بین‌المللی و هم در ساحل دریای سرخ و نزدیک تنگهٔ باب‌المندب کار گذاشته شده‌اند.»

وی افزود حوثی‌ها «مین‌های دریایی رهگیر با اندازه‌های مختلف و به‌شکل گرمکن آب» کار گذاشته‌اند و این مین‌ها با «مواد فوق‌منفجره» پر شده‌اند.

او خاطرنشان کرد حوثی‌ها اخیراً میزان کارگذاری این نوع مین را در اطراف جزیرهٔ کمران، بخش سیف و بندر حدیده افزایش داده‌اند تا از عملیات‌های پیاده‌سازی نیروهای دریایی جلوگیری کنند و حملات نظامی از داخل دریا را خنثی کنند.

او گفت افزون بر این، حوثی‌ها به‌منظور حمله به کشتی‌های بزرگ، تعدادی مین دریایی صوتی در آب‌های یمنی و بین‌المللی دریای سرخ کار گذاشته‌اند.

وی در ادامه گفت: «حوثی‌ها از یک نوع دیگر مین‌های دریایی نیز استفاده می‌کنند: مین‌های شناور. اینها مین‌های اولیه‌ای هستند که شکل سیلندر گاز بوده و معمولاً بیش از یک سر انفجاری دارند.»

وی با اشاره به اینکه «ده‌ها مورد از این مین‌ها در سواحل میدی و آب‌های بین‌المللی شمال دریای سرخ خنثی شده است»، افزود این مین‌ها قبلاً در جای دیگری کار گذاشته شده و سپس در اثر باد جابه‌جا شده‌اند.

به‌گفتهٔ حمیری، مین‌های دریایی مغناطیسی نیز، که به بدنهٔ کشتی‌ها می‌چسبند و از راه دور کنترل می‌شوند، نوع دیگری از مین‌های دریایی است که حوثی‌ها در اختیار دارند و از آنها استفاده می‌کنند.

به‌گفتهٔ او، گرچه گزارشی از انفجار این نوع مین به‌خصوص نبوده است، امکان استفاده از این مین‌ها برای حمله به کشتی‌ها وجود دارد.

وی افزود پاکسازی آب‌ها از مین‌های دریایی حوثی‌ها نیازمند کار بزرگ و طاقت‌فرسایی است.

جان ماهیگیران در خطر است

به‌گفتهٔ سرتیپ جمیل المعماری، کارشناس مسائل نظامی، حوثی‌ها صدها مین دریایی در نوار ساحلی بین میدی تا باب‌المندب کار گذاشته‌اند.

او گفت غواصان یمنی بیش از ۲۰۰ مین دریایی در سواحل یمن کشف کرده‌اند و قایق‌های ماهیگیران نیز در چند حادثه در آب‌های یمن با مین‌ها برخورد کرده و منفجر شده‌اند.

مین‌های دریایی علاوه بر تهدید معیشت ماهیگیران، خطری جدی برای دریانوردی بین‌المللی، مسیرهای بازرگانی و عرضهٔ جهانی نفت نیز محسوب می‌شود.

عبدالعزیز ثابت، اقتصاددان، به‌نقل از وزارت حقوق بشر یمن گفت تاکنون بیش از ۱۰۰ ماهیگیر یمنی در اثر انفجار مین‌های دریایی جان باخته‌اند.