نوشتهٔ پیشتاز | 2024-02-26

وزیران امور داخلی کشورهای اردن، عراق، لبنان، و سوریه در نشستی که روز ۲۸ بهمن در امان برگزار شد، توافق کردند که یک هستهٔ ارتباطی مشترک را برای مبارزه با قاچاق مواد مخدر فرامرزی ایجاد کنند.

نیروهای اردنی یک روز پس از آن پنج قاچاقچی مواد مخدر را در حین تلاش برای نفوذ از سوریه به خاک اردن کشتند و چهار نفر دیگر را زخمی کردند. این رویداد باعث شد که این معضل برجسته‌تر شود و برخی در این رابطه گفتند که نشان‌دهندهٔ فقدان تعهد سوریه برای مقابله با این معضل است.

قاچاق مواد مخدر از طریق مرزهای این کشور پادشاهی با سوریه که حدود ۳۷۸ کیلومتر است، یک مشکل دائمی محسوب می‌شود. مواد مخدر در مناطق تحت کنترل رژیم سوریه و شبه‌نظامیان ایرانی از طریق اردن قاچاق و به سراسر منطقه منتقل می‌شود.

به گزارش رسانه‌ها، مازن الفرایه، وزیر کشور اردن، در یک کنفرانس مطبوعاتی پس از جلسهٔ روز ۲۸ بهمن اعلام کرد که این چهار کشور اکنون تلاش‌هایشان را برای مقابله با این معضل منطقه‌ای هماهنگ می‌کنند.

او گفت که افسران رابط از این کشورها اطلاعات را پیگیری و محموله‌های مواد مخدر را تا رسیدن به مقصد نهایی‌شان ردیابی می‌کنند. این هستهٔ جدید امکان مبادلهٔ تخصص و آموزش را نیز فراهم می‌کند.

الفرایه گفت: «مهمترین چیزی که امروز بر سر آن توافق کردیم این است که ما یک معضل داریم. ما بر لزوم پیگیری این دیدارها در سطوح وزارتی و فنی با یکدیگر توافق کرده‌ایم.»

او افزود: «امروز توافق کردیم که بدون تلاش‌های مشترک برای هماهنگی میان همهٔ کشورها، نخواهیم توانست به هدفی که آرزویش را داریم دست یابیم.»

اردن برای مقابله با معضل قاچاق مواد مخدر در سطح منطقه‌ای پیش‌تر نیز تلاش‌هایی را انجام داده است.

به گزارش تایمز اردن، وزیران امور خارجهٔ عربستان سعودی، مصر، عراق، اردن، و سوریه اردیبهشت گذشته در جریان نشستی در امان توافق کردند که اقداماتی را برای مقابله با قاچاق مواد مخدر انجام دهند.

به گزارش خبرگزاری فرانسه، یک مجمع تازه‌ تأسیس برای مبارزه با قاچاق مواد مخدر از سوریه تیر‌ماه گذشته نخستین نشست خود را در امان برگزار کرد.

با این حال، معضل قاچاق مواد مخدر فرامرزی همچنان پابرجاست و در این میان برخی رژیم سوریه را به‌دلیل ناکامی‌های مستمر آن در جلوگیری از جریان مواد مخدر مقصر می‌دانند.

نفوذ فرامرزی

نیروهای اردنی با تشدید کنترل‌های مرزی در سال‌های اخیر، مرتباً از تلاش‌ها برای قاچاق و نفوذ جلوگیری کرده‌اند.

آنها می‌گویند که به‌دلیل محافظت گروه‌های مسلح از عملیات قاچاق، رویارویی با قاچاقچیان به اقدامی خطرناک تبدیل شده است.

به گزارش خبرگزاری فرانسه، مرزبانان اردن در ۲۹ بهمن، زمانی که قاچاقچیان قصد داشتند مقادیر زیادی مواد مخدر را از سوریه به این کشور قاچاق کنند، پنج تن از آنها را کشتند و چهار تن دیگر را زخمی کردند.

بنا بر یک بیانیهٔ ارتش، این عملیات بامدادی در حوزهٔ نظامی شرق با هماهنگی سازمان امنیت نظامی و ادارهٔ مبارزه با مواد مخدر انجام شد.

در این بیانیه آمده است: «این عملیات به کشته‌شدن پنج قاچاقچی، زخمی‌شدن چهار تن دیگر، و کشف و ضبط مقادیر زیادی مواد مخدر انجامید.»

این مواد مخدر سپس به مقامات اردن تحویل داده شد.

نیروهای اردنی در ۱۸ بهمن هم در حوزهٔ نظامی شرق یک فقره تلاش برای نفوذ و قاچاق مواد مخدر از سوریه به اردن را خنثی کردند.

به گزارش خبرگزاری اردن، پترا، در این راستا سه قاچاقچی کشته و مقادیر زیادی مواد مخدر کشف و ضبط شد.

به گزارش تایمز اردن، یکی از اعضای گارد مرزی نیز حین درگیری با قاچاقچیان آسیب جدی دید.

در این گزارش به‌نقل از نیروهای مسلح اردن آمده است که طی دی ۱۴۰۱ تا مرداد ۱۴۰۱، مجموعاً ۱۹۴ فقره تلاش برای قاچاق و نفوذ به ثبت رسید.

به‌نوشتهٔ این روزنامه، مرزبانان همچنین با ۸۸ فقره تلاش برای قاچاق مواد مخدر و مواد منفجره با استفاده از پهپاد برخورد کردند.

این روزنامه گزارش کرده است که نیروهای اردنی دی‌ماه ۱۴۰۰ مجموع ۲۷ عامل نفوذی را که تلاش داشتند مقادیر زیادی مواد مخدر را از سوریه به این کشور پادشاهی قاچاق کنند، از پا درآوردند.

ارتش اردن نیز اعلام کرد که در سال میلادی ۲۰۲۲ با ۳۸۳ فقره تلاش برای قاچاق و نفوذ مقابله و مقادیر زیادی مواد مخدر و سلاح را کشف و ضبط کرده است. این در حالی است که ارتش اردن در سال ۲۰۲۱ میلادی ۳۶۱ فقره تلاش برای قاچاق از سوریه را خنثی و ۱۵/۵ میلیون عدد قرص مخدر را توقیف کرده است.

به گزارش تایمز اردن، در سال ۲۰۲۰ میلادی، بیش از ۱۳۰ فقره تلاش برای قاچاق از سوریه خنثی شد و حدود ۱۳۲ میلیون قطعه قرص آمفتامین و ۱۵ هزار ورقه حشیش کشف و ضبط شد.

فقدان تلاش سوریه

از زمان پذیرش مجدد رژیم سوریه در اتحادیهٔ عرب در اردیبهشت گذشته و پایان بیش از یک دهه انزوای این رژیم، تعامل منطقه‌ای فزاینده‌ای با آن وجود داشته است.

دولت‌های عربی سوریه را تحت فشار قرار داده بودند تا در چهارچوب روند عادی‌سازی با معضل قاچاق مواد مخدر، که یک مایهٔ نگرانی عمده محسوب می‌شود، مقابله کند.

به گزارش الشرق الاوسط، این در حالی است که تا به امروز دستاورد چندانی در زمینهٔ ریشه‌کنی جریان مواد مخدر غیرقانونی از سوریه حاصل نشده است. به نوشتهٔ این روزنامه، حادثهٔ ۲۹ بهمن عدم تعهد سوریه به این تلاش‌ها را برجسته ساخته است.

تجارت کاپتاگُن یک جریان درآمد حیاتی را برای رژیم سوریه فراهم می‌کند و مسیری را برای ادامهٔ حیات به شبه‌نظامیان متعددی که در این کشور فعال هستند، ارائه می‌دهد.

این روزنامه می‌نویسد: «نشست [۲۸ بهمن] در امان چند هفته پس از رد و بدل شدن بیانیه‌های رسمی سوریه و اردن دربارهٔ عدم جدیت دمشق در پایان دادن به عملیات‌های قاچاق مواد مخدر از خاک آن کشور برگزار شد.»

«اردن سوریه را به عدم اعمال حاکمیت ملی خود بر قلمرو آن کشور متهم کرد و افزود که آن کشور رسماً از شبه‌نظامیان وابسته به ارتش و ایران پشتیبانی می‌کند.»

به گزارش نشنال، نشست امان تازه‌ترین تلاش اردن برای مقابله با این معضل از طریق ترکیبی از تلاش‌های دیپلماتیک و اقدامات نظامی بود.

این روزنامه می‌نویسد: «چنین تلاش‌هایی در سال‌های اخیر در نتیجهٔ کمک‌های آمریکا برای تقویت مرزهای این کشور با سوریه -- کشوری که منبع اصلی تأمین مواد مخدر محسوب می‌شود -- تقویت شده است.»

یکی از اصلی‌ترین مواد مخدر قاچاق شده قرص‌های کاپتاگُن است که محرکی مشابه آمفتامین است. این مادهٔ مخدر عمدتاً در سوریه تولید و از طریق اردن به کشورهای دیگر قاچاق می‌شود.