نوشتهٔ پیشتاز | 2024-02-21

ارتش ایالات متحده اوایل بهمن جنگ‌افزارهای متعارف پیشرفته و دیگر کمک‌های مرگباری را که از ایران آمده بود و به‌سوی مناطق تحت تحت کنترل حوثی‌ها در یمن در حرکت بود، در یک شناور در دریای عرب توقیف کرد، اما این اولین مورد نبود.

ستاد فرماندهی مرکزی ارتش ایالات متحده (سنتکام) روز ۲۶ بهمن اعلام کرد که تیمی از یک شناور گارد ساحلی ایالات متحده به‌نام کلارنس ساتفین جونیور روز ۸ بهمن وارد یک شناور شد.

به‌گفتهٔ سنتکام، این تیم بیش از ۲۰۰ بسته شامل قطعات موشک‌های بالستیک میان‌بُرد، مواد منفجره، و قطعات وسایل نقلیهٔ بدون سرنشین زیرآبی/سطحی (یویو‌وی/یو‌اس‌وی) را کشف کردند.

آنها تجهیزات مخابرات و شبکهٔ با کیفیت نظامی، سامانه‌های پرتابگر موشک‌های هدایت‌شوندهٔ ضد‌تانک و دیگر قطعات نظامی هم پیدا کردند.

عرضه، فروش، یا انتقال مستقیم یا غیرمستقیم این‌گونه کمک‌ها ناقض قطعنامهٔ ۲۲۱۶ شورای امنیت سازمان ملل متحد است؛ قطعنامه‌ای که عرضهٔ تسلیحات به یمن را ممنوع کرده است.

ژنرال مایکل «اریک» کوریلا، فرمانده سنتکام، در این‌باره گفت: «این نمونهٔ دیگری از فعالیت‌های شریرانهٔ ایران در منطقه است.»

او گفت: «ارائهٔ مستمر سلاح‌های متعارف پیشرفته به حوثی‌ها نقض قوانین بین‌المللی محسوب می‌شود و ایمنی کشتیرانی بین‌المللی و جریان آزاد تجارت را تضعیف می‌کند.»

ایالات متحده قبل از تازه‌ترین توقیف جنگ‌افزارها در دریای سرخ، نزدیک به ۲۰ بار محموله‌های جنگ‌افزار از ایران به مقصد یمن را ضبط کرده بود.

ایالات متحده در ۲۶ دی‌ماه نخستین مورد توقیف جنگ‌افزارهای ارائه‌شده توسط ایران برای حوثی‌ها از زمان آغاز موج حملات این گروه به کشتیرانی بین‌المللی را اعلام کرد.

به‌گفتهٔ سنتکام، نیروهای دریایی ایالات متحده در جریان این حادثه وارد یک قایق که عازم یمن بود شدند و قطعات موشک و جنگ‌افزارهای دیگر ساخت ایران را توقیف کردند.

«تکامل و تقویت» روابط

در یک گزارش طبقه‌بندی‌نشده که روز ۱۷ بهمن منتشر شد، سازمان اطلاعات دفاعی ایالات متحده (دی‌آی‌اِی) استفادهٔ حوثی‌ها از موشک‌ها و پهپادهای ایرانی برای اجرای حملاتی در سراسر خاورمیانه را تأیید کرد.

این گزارش به رابطهٔ «رو به تکامل و تقویت» میان حوثی‌ها و ایران اشاره دارد و نشان می‌دهد که حوثی‌ها از انواع موشک‌ها و پهپادهای با مبدأ ایران علیه اهداف نظامی و غیرنظامی در سراسر منطقه استفاده کرده‌اند.

این گزارش از طریق یک تجزیه و تحلیل مقایسه‌ای، شباهت موشک‌ها و پهپادهای ایرانی را با جنگ‌افزارهایی که توسط حوثی‌ها به نمایش گذاشته شده و برای حمله به کشتیرانی بین‌المللی در دریای سرخ و زیرساخت‌های غیرنظامی و بندری در سراسر منطقه به‌کار گرفته شده‌اند، نشان می‌دهد.

این گزارش نتیجه می‌گیرد که کمک‌های ایران حوثی‌ها را قادر ساخته است که از آبان گذشته کارزاری از حملات با استفاده از موشک و وسایل نقلیهٔ هوایی بدون سرنشین -- یا (پهپاد) -- را علیه کشتیرانی بین‌المللی در دریای سرخ اجرا کنند.

حملات حوثی‌ها آزادی دریانوردی و بازرگانی بین‌المللی را تهدید می‌کند. این حملات به‌دلیل افزایش هزینه‌ها و طولانی کردن سفر کشتی‌هایی که مجبور به دور زدن این گذرگاه هستند، ترابری بین‌المللی را مختل کرده است.

اگرچه ایران آشکارا تسلیح و تأمین مالی حوثی‌ها را تأیید نمی‌کند، رژیم ایران از این گروه به‌طور کامل حمایت کرده و علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، در سخنرانی روز ۲۶ دی حوثی‌ها را تمجید کرد.

خامنه‌ای حملات حوثی‌ها را «جهاد» توصیف کرد و ابراز امیدواری کرد که حملات آنها به کشتی‌ها در دریای سرخ «تا پیروزی» ادامه یابد.

به‌گفتهٔ خامنه‌ای، حوثی‌ها «واقعاً کاری عظیم انجام داده‌اند.»

گسترش جنگ‌افزارهای ایرانی

بنا بر گزارش سازمان اطلاعات دفاعی، ایالات متحده و شرکای آن طی سال‌های ۱۳۹۴ تا ۱۴۰۲ دست‌کم ۱۸ فروند شناور قاچاق ایرانی را که به مقصد حوثی‌ها در حرکت بود، رهگیری کرده‌اند.

در این گزارش آمده است که قطعات موشک بالستیک، پهپاد، موشک‌های هدایت‌شوندهٔ ضد‌تانک، و هزاران قبضه تفنگ‌های تهاجمی، قطعات راکت، و دیگرجنگ‌افزارهای غیرقانونی در این شناورها توقیف شده‌اند.

این گزارش می‌افزاید: «ایران از سال ۱۳۹۶ پهپادهای پیشرفته را به مناطق درگیری در جهان فرستاده است.» این گزارش به شباهت میان پهپادهای ایرانی و پهپادهای استفاده‌شده در روسیه برای حمله به اوکراین هم اشاره کرده است.

«این پهپادها بُرد زیاد، هزینهٔ پایین، و کلاهک انفجاری را با هم در‌آمیخته است تا به عوامل فعال در جنگ از جمله، حوثی‌ها، دیگر شبه‌نظامیان همسو با ایران، و روسیه اجازه دهد حاکمیت ارضی، ثبات منطقه‌ای، و اقتصاد جهانی را تهدید کنند.»

بنا بر این گزارش، نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران از سال ۱۳۹۳ زرادخانهٔ رو به رشدی از جنگ‌افزارها و آموزش‌های پیشرفته را در اختیار حوثی‌ها قرار داده است.

حوثی‌ها از تسلیحات و تخصص ایران برای حمله به کشتی‌های تجاری در دریای سرخ و بندرهای غیرنظامی و زیرساخت‌های انرژی در سراسر منطقه استفاده کرده‌اند.

این گزارش می‌افزاید که از سال ۱۳۹۴ تاکنون، «روابط حوثی‌ها با ایران تکامل یافته و تقویت شده است و این امر حوثی‌ها را قادر می‌سازد تا دولت یمن و به‌طور گسترده‌تر خاورمیانه را به‌نحوی مؤثر تهدید کنند.»

در این گزارش آمده است: «این دو، رابطه‌ای را ایجاد کرده‌اند که احتمالاً پابرجا خواهد ماند؛ چرا که ایران حوثی‌ها را به‌منزلهٔ یکی از بازوهای قدرت منطقه‌ای خود می‌بیند و حوثی‌ها نیز برای تقویت قابلیت‌های نظامی‌شان چشم به ایران دوخته‌اند.»

«اظهارات سران ایران و اشاعهٔ تسلیحات توسط تهران نشان می‌دهد که ایران چگونه حوثی‌ها را به‌عنوان عاملی حیاتی برای تلاش‌های خود در راستای قدرت‌نمایی و بی‌ثبات کردن منطقه قلمداد می‌کند.»

ویژگی‌های یکسان جنگ‌افزارها

در گزارش سازمان اطلاعات دفاعی آمده است: «عکس‌های سلاح‌هایی که ایران و حوثی‌ها به نمایش گذاشته و آنها را شلیک کرده‌اند و نیز سلاح‌هایی که به‌صورت غیرقانونی در قایق‌های با مبدأ ایران قاچاق شده بودند، قویاً نشان‌دهندهٔ مبدأ آنها، یعنی ایران، است.» این گزارش مقایسهٔ مفصلی را میان آنها انجام داده و ارائه کرده است.

به‌نوشتهٔ این گزارش، پهپاد صمد که حوثی‌ها از سال ۱۳۹۷ به استفاده از آن روی آورده‌اند، قطعاتی دارد که مشابه پهپاد ایرانی صیاد (کی‌اِی‌اس-۰۴) است.

پهپاد «وعد۲» که حوثی‌ها نخستین بار در جریان نمایشگاهی در اسفند ۱۳۹۹ در صنعا از آن رونمایی کردند، مشخصات تقریباً یکسانی با پهپاد ایرانی شاهد-۱۳۶ دارد. مشخصه‌های «پهپاد وعد۱» حوثی‌ها هم مانند مشخصه‌های شاهد-۱۳۱ ایران است.

بنا بر این گزارش، ایران دست‌کم از سال ۱۳۹۴ زرادخانهٔ متنوعی از موشک‌های بالستیک و کروز کوتاه‌بُرد و میان‌بُرد، از جمله انواع موشک ضد‌کشتی، را در اختیار حوثی‌ها قرار داده است و به این ترتیب، حملات حوثی‌ها علیه اهدافی در زمین و دریا را میسر کرده است.

این گزارش به شباهت میان موشک‌های به نمایش گذاشته‌شده و استقرار‌یافته توسط حوثی‌ها و موشک‌های ساخت ایران نیز اشاره کرده است.

برای نمونه، موشک بالستیک حاتم مشابه موشک بالستیک میان‌بُرد ایرانی خیبرشکن و موشک بالستیک کرار نیز مشابه موشک فاتح -۱۱۰ ایران است.

این گزارش یادآور می‌شود که حوثی‌ها اولین بار در شهریور گذشته در جریان یک رژهٔ نظامی در صنعا از موشک بالستیک طوفان خود رونمایی کردند. این بیانیه می‌گوید که پیکربندی این موشک مشابه موشک بالستیک میان‌بُرد شهاب-۳ ایران است.

به گزارش رسانه‌های گوناگون، ایران روز ۲۳ بهمن مدعی شد که توانسته است یک موشک بالستیک دوربُرد را «با موفقیت» از یک کشتی جنگی پرتاب کند.

ایران اینترنشنال گزارش داد: «اگر این ادعا که که یک موشک بالستیک دوربُرد از یک شناور شلیک شده است درست باشد، این لحظه‌ای بسیار مهم محسوب می‌شود؛ چرا که ایران همواره تأکید داشت که آرایش نظامی آن کاملاً دفاعی است.»

این رسانه می‌افزاید: «اما رجزخوانی که کشتی‌های جنگی مسلح با موشک‌های دوربُرد در هر نقطه‌ای از اقیانوس‌ها ظاهر می‌شوند، خلاف این ادعاست.»