نوشتهٔ پیشتاز | 2023-12-28

مقامات ارشد ایالات متحده از اسرائیل می‌خواهند برای جلوگیری از کشته‌شدن غیرنظامیان فلسطینی اقدامات بیشتری را انجام دهد و جنگ خود علیه حماس را «با دقت بیشتری» پیش ببرد.

این هشدارها در هفته‌های اخیر و در شرایطی که تعداد کشته‌ها همچنان رو به افزایش است و میان تعهدات اسرائیل به حفظ جان غیرنظامیان و واقعیت میدانی شکافی پدیدار شده، چند برابر شده است.

روز ۱۱ آذر، لوید آستن، وزیر دفاع ایالات متحده، بار دیگر طی سخنانی تأکید کرد که «تعهد آمریکا به امنیت اسرائیل آهنین است.»

با این حال، او افزود: «ما به اعمال فشار بر اسرائیل برای محافظت از غیرنظامیان و اطمینان از تداوم جریان نیرومند کمک‌های بشردوستانه ادامه خواهیم داد.»

آستن هشدار داد: «چنانچه شما [غیر نظامیان] را به آغوش دشمن برانید، یک پیروزی تاکتیکی را با شکست راهبردی عوض می‌کنید.»

او گفت: «شما فقط با محافظت از غیرنظامیان است که می‌توانید در جنگ شهری پیروز شوید.»

آستن گفت: «من بارها این را برای رهبران اسرائیل روشن کرده‌ام که محافظت از جان غیرنظامیان فلسطینی در غزه مسئولیتی اخلاقی و یک ضرورت راهبردی است.»

او افزود: «من شخصاً رهبران اسرائیل را تحت فشار قرار داده‌ام تا از تلفات غیرنظامیان پرهیز کنند، از لفاظی‌های غیرمسئولانه خودداری کنند، از خشونت شهرک‌نشینان در کرانهٔ باختری جلوگیری کنند، و دسترسی به کمک‌های بشردوستانه را به‌میزان چشمگیری گسترش دهند.»

کامالا هریس، معاون رئیس‌جمهوری ایالات متحده، نیز ضمن اشاره به حق اسرائیل برای دفاع از خود، نیروهای دفاعی اسرائیل را برای محدود کردن تلفات غیرنظامیان تحت فشار قرار داد.

روز ۱۱ آذر، او طی سخنانی در کنفرانس اقلیمی «کاپ۲۸» در دبی گفت: «بسیاری از فلسطینیان بی‌گناه کشته شده‌اند.»

جو بایدن، رئیس‌جمهوری ایالات متحده، نیز به‌تازگی جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی خود، را برای دیدار با کابینهٔ جنگ اسرائیل فرستاد تا بر «تعهد» دولت ایالات متحده «به اسرائیل و همچنین لزوم حفاظت از جان غیرنظامیان و اطمینان از جریان‌داشتن و رسیدن کمک‌های بشردوستانهٔ بیشتر به غزه برای غیرنظامیان فلسطینی» تأکید کند.

بایدن در یک کنفرانس مطبوعاتی در ۲۲ آذر گفت: «ایمنی فلسطینیان بی‌گناه همچنان یک نگرانی بزرگ است.»

بایدن در پاسخ به این پرسش که آیا او می‌خواهد اسرائیل حملات نظامی خود به غزه را کاهش دهد، گفت: «من می‌خواهم آنها بر چگونگی حفظ جان غیرنظامیان تمرکز کنند -- نه این که از تعقیب حماس دست بکشند، بلکه بیشتر مراقب باشند.»

سالیوان در مصاحبه‌ای با تلویزیون «کانال ۱۲» اسرائیل گفت که با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، در مورد تغییر مسیر از عملیات نظامی با شدت بالا به مرحله‌ای که «دقیق‌تر و هدفمندتر» باشد، گفت‌وگو کرده است.

اقدامات اسرائیل

نیویورک تایمز در اواسط آبان گزارش داد که مقامات ایالات متحده در نخستین هفته‌های جنگ، اقدامات متعددی را که ارتش اسرائیل باید برای کاهش تلفات غیرنظامیان انجام دهد، مشخص کردند.

آنها گفتند که اسرائیل می‌تواند از طریق بهبود نحوهٔ هدف قرار دادن رهبران حماس، گردآوری اطلاعات بیشتر در مورد شبکه‌های فرماندهی و کنترل حماس، استفاده از بمب‌های کوچکتر برای فروریختن تونل‌های حماس، و به‌کارگیری نیروهای زمینی برای تمایز میان مراکز تجمع غیرنظامی با محل تمرکز تروریست‌ها، تلفات غیرنظامیان را کاهش دهد.

از آن زمان تاکنون، دولت ایالات متحده این متحد خود را تحت فشار قرار داده است تا مسیر رسیدن کمک‌های بشردوستانه به مردم غزه را باز کند، برای آزاد‌شدن گروگان‌های ربوده‌شده توسط حماس در روز حمله تلاش کند، و یک راهبرد نظامی هدفمندتر را پیش بگیرد.

به‌گفتهٔ تحلیلگران، به‌رغم انتقادهای بین‌المللی فزاینده از اسرائیل به‌دلیل تلفات بالای غیرنظامیان، ارتش اسرائیل اقداماتی را برای کاهش تلفات غیرنظامیان در بحبوحهٔ جنگ جاری با حماس انجام داده است.

ارتش اسرائیل از قبل از آغاز جنگ زمینی، بارها از فلسطینیان خواسته است که به مناطق امن‌تر بگریزند. ارتش اسرائیل همچنین اطلاعاتی را در مورد مناطق امن برای تسهیل تخلیه و امکان ورود کمک‌های بشردوستانه به غزه در اختیار غیرنظامیان قرار داده است.

اسرائیل ده‌ها پناهگاه در غزه معرفی کرده است که غیرنظامیان در آنها از حملات ارتش اسرائیل در امان خواهند بود.

از آن زمان تاکنون، ارتش اسرائیل نقشه‌هایی را در رسانه‌های عرب‌زبان و شبکه‌های اجتماعی توزیع کرده است تا محل عملیات نیروهای اسرائیلی را به اطلاع شهروندان برساند.

ایالات متحده گفته است که این نقشه‌ها نوعی پیشرفت از جانب اسرائیل برای محافظت از غیرنظامیان محسوب می‌شود، اما در شرایطی که غیرنظامیان برای دسترسی به شبکه‌های ارتباطی با مشکل روبه‌رو هستند و کمبود برق وجود دارد، باید در این زمینه اقدامات بیشتری انجام شود.

بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها، که یک مؤسسهٔ پژوهشی مستقر در واشنگتن و متمرکز بر مسائل امنیت ملی و سیاست خارجی است، روز ۱۷ آذر با انتشار گزارشی نوشت: «ارتش اسرائیل در درگیری‌های گذشته با فرو ریختن اعلامیه‌ها، انجام تماس‌های تلفنی، و یا انداختن بمب‌های پشت‌بامی -- بمب‌های غیرمرگباری که برای هشدار به غیرنظامیان دربارهٔ قریب‌الوقوع بودن حملهٔ هوایی روی بام ساختمان‌ها انداخته می‌شوند -- به غیرنظامیان نسبت به حملات هوایی پیش روی هشدار داده است.»

نیروهای اسرائیلی از زمان آغاز حملهٔ زمینی خود در اوایل آبان، اعلامیه‌هایی را بر فراز غزه پخش کرده‌اند.

جو تروزمن، تحلیلگر پژوهشی در ژورنال «جنگ طولانی» بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها گفت: «این نقشه‌ها مؤثر هستند.»‌

او گفت: «فلسطینی‌ها به رهنمودهای ارتش اسرائیل در راستای تخلیهٔ مناطقی که مناطق بالقوه خطرناک تلقی می‌شوند، پایبند هستند. ... در نتیجه، این امر برای حماس و دیگر گروه‌های تروریستی فلسطینی که در تلاش برای محافظت از منابع خود در برابر حملات اسرائیل از مردم غزه به‌عنوان سپر انسانی استفاده می‌کنند، یک مانع محسوب می‌شود.»

سپرهای انسانی

استفاده از غیرنظامیان به‌عنوان سپر انسانی مدت‌ها است که راهبردی برای حماس بوده است. این امر را می‌توان از ساخت تونل‌ها و مراکز فرماندهی جنگجویان حماس زیر بیمارستان‌ها و دیگر زیرساخت‌های غیرنظامی مشاهده کرد.

بنا بر گزارش مرکز تعالی ارتباطات راهبردی ناتو مستقر در لتونی، حماس از مناطق پُرجمعیت یا نزدیک به آنها، راکت، توپ، و خمپاره شلیک می‌کند.

این گزارش می‌افزاید، این گروه از غیرنظامیان برای جمع‌آوری اطلاعات استفاده می‌کند و از داخل مناطق مسکونی یا تجاری با ارتش اسرائیل می‌جنگد.

موسی ابومرزوق، از رهبران ارشد حماس، در پاسخ به این پرسش که چرا حماس ۵۰۰ کیلومتر تونل در زیر زمین ساخته است، اما برای غیرنظامیان پناهگاهی در برابر بمب ندارد، گفت که این تونل‌ها «برای محافظت از ما» -- یعنی حماس -- در برابر هواپیماهای اسرائیلی و تسهیل حملات به اهداف اسرائیل ساخته شده است.

ناتالی اکانو، تحلیلگر پژوهشی در بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها، در ۱۰ آبان نوشت: «حماس با قرار دادن غیرنظامیان در درون یا روی مواضع نظامی خود، می‌داند که نمی‌تواند شکست بخورد.»

او گفت: «این کار یا از حملهٔ اسرائیل جلوگیری می‌کند -- چرا که ارتش اسرائیل تلاش می‌کند آسیب به غیرنظامیان را به حداقل برساند -- یا اگر هم اسرائیل حمله کند استفاده از این سپر انسانی تلفات بالای غیرنظامیان را تضمین می‌کند.»

دانیل هاگاری، سخنگوی ارتش اسرائیل، در ۲۷ آذر گفت: «مرگ غیرنظامیان برای حماس یک راهبرد است.»

«این برای ما، یک فاجعه است.»

این افسر نیروی هوایی گفت که در غزه، باریکه‌ای که ۲/۴ میلیون نفر جمعیت دارد، «غیرنظامیان، ساکنان، و تروریست‌ها در مناطق شلوغ حضور دارند.»

«از یک سو، ما باید بسیار نیرومند باشیم و از مهمات بسیار زیادی استفاده کنیم، [و] از سوی دیگر باید با دقت آنها را به‌کار ببریم.»